Na de geboorte van je kind krijg je een uitnodiging om je kind te laten vaccineren. Tegen welke ziektes beschermen deze vaccinaties? Hoe kan een baby reageren op een vaccinatie? En wat als je twijfelt of je je baby wilt vaccineren?
Vaccinaties tegen ziektes
Alle ouders krijgen een uitnodiging om hun kind te laten vaccineren bij de jeugdgezondheidszorg. Het is niet verplicht om je kind te laten vaccineren, maar artsen raden het wel aan. Het beschermt je kind tegen bepaalde ernstige infectieziektes.
In het eerste jaar word je opgeroepen om je baby te laten vaccineren tegen difterie, kinkhoest, tetanus en polio (DKTP), hib-ziekten, hepatitis B en pneumokokkenziekte. Dit zijn geen onschuldige ziektes. Gelukkig komen ze door de vaccinaties bijna niet meer voor. De vaccinaties worden gegeven met een prik.
Sinds 1 januari 2024 krijgen baby’s ook een vaccin aangeboden tegen het rotavirus. Dat is geen prik maar een druppel-vaccin.
Om je kind te beschermen tegen deze ziektes is het belangrijk dat je kind alle vaccinaties uit het programma krijgt.
Wil je weten wanneer je kind welke vaccinatie kan krijgen? Kijk dan op Rijksvaccinatieprogramma.nl.
Het vaccinatieschema is vanaf 2025 iets veranderd. Baby’s krijgen nu met 12 maanden 2 prikken die ze eerst met 11 maanden kregen.
Kinkhoestprik (22 wekenprik)
Als je als moeder bent gevaccineerd tijdens de zwangerschap, heeft je baby een prik minder nodig.
Heb je als moeder geen 22 wekenprik gehaald? Dan krijgt je kind bij 2 maanden een extra vaccinatie (tegen DKTP, Hib-ziekten en Hepatitis B).
Druppels tegen rotavirus
Rotavirusinfecties komen in Nederland veel voor, vooral bij jonge kinderen tot 2 jaar oud. Een infectie met het rotavirus veroorzaakt een ontsteking aan de maag en darmen van je baby. Het rotavirus is erg besmettelijk. Door een vaccinatie krijgt je kind geen rotavirus of wordt het er minder ziek van. Het is geen prik, maar je kind krijgt druppels in de mond.
Kinderen die vanaf 1 januari 2024 zijn geboren krijgen de eerste vaccinatie aangeboden als ze tussen 6 en 9 weken oud zijn. De tweede volgt als ze 3 maanden zijn.
BCG-vaccinatie tegen tuberculose
Niet alle baby’s krijgen de BCG-vaccinatie. Alleen als één of beide ouders van de baby zijn geboren in een land waar veel tuberculose voorkomt, krijgt je kind een oproep voor de vaccinatie.
De BCG (Bacillus Calmette-Guérin)-vaccinatie is de vaccinatie tegen tuberculose. Na de vaccinatie is de kans veel kleiner dat een kind tuberculose krijgt. Een kind kan door de vaccinatie de meest ernstige vormen van tuberculose bijna niet krijgen en ook de ernstige gevolgen van de ziekte niet.
De vaccinatie kan samen met andere vaccinaties gegeven worden. Op RIVM.nl vind je een folder met meer informatie.
Groepsbescherming door vaccinaties
Als veel kinderen zijn gevaccineerd tegen een bepaalde infectieziekte, komt deze ziekte minder vaak voor. Ook kinderen die niet gevaccineerd zijn en kinderen waarbij de vaccinatie niet werkt, lopen dan minder risico op de ziekte. Ze worden eigenlijk beschermd door de groep van ingeënte kinderen. Daarom noemen we dit groepsbescherming,
Dit geldt alleen niet voor de ziekte tetanus. Bescherming tegen tetanus werkt alleen als je kind zelf gevaccineerd is.
Reactie baby op vaccinatie
Je kunt een prik makkelijker maken voor je baby door hem of haar af te leiden. Zing bijvoorbeeld een liedje of voed je baby als hij of zij de prik krijgt.
Kinderen kunnen last krijgen van bijwerkingen na een vaccinatie, maar het hoeft niet. De meeste bijwerkingen beginnen op de dag van de vaccinatie.
De plek van de prik kan soms rood, dik of pijnlijk worden. Ook is het niet gek als je baby zo’n drie uur na de prik verhoging krijgt. Het kan dat je baby huilerig of hangerig wordt, niet wil drinken en veel slaapt. Meestal duurt dit één of twee dagen.
Bij de vaccinatie tegen bof, mazelen en rodehond (met 14 maanden) kan je kind vijf tot twaalf dagen na de prik last krijgen. Soms krijgen kinderen lichte huiduitslag.
Denk je dat je kind een andere bijwerking heeft van de prik? Dan kun je dit melden bij het Nederlands Bijwerkingen Centrum Lareb.
Zorgen na vaccinatie baby
Krijgt je baby meer dan 39 graden koorts, wordt hij of zij slap of suf? Of maak je je om een andere reden zorgen? Bel dan met je huisarts. Het hoeft niet door de prik te komen, misschien is er iets anders. Zorg er in ieder geval voor dat je baby genoeg drinkt.
Twijfels over vaccineren
Het kan zijn dat je twijfelt of je je kind moet laten vaccineren. Sommige ouders maken zich bijvoorbeeld zorgen over:
- wat er precies in het vaccin zit;
- of het vaccin niet schadelijk is voor het kind;
- wat de mogelijke bijwerkingen zijn van het vaccin;
- of dat er een kans is dat het kind de ziekte toch nog krijgt.
Uit onderzoeken weten we dat de vaccinaties niet schadelijk zijn voor je kind. Ze zorgen er juist voor dat je kind veel infectieziektes niet krijgt. Heel soms kan een kind na vaccinatie de ziekte toch krijgen. De ziekte is dan wel minder ernstig en de kans op problemen veel kleiner.
Twijfels over vaccinaties kun je gerust bespreken bij de Jeugdgezondheidszorg. Of lees meer over twijfels over vaccinatie. Je kunt ook bellen met de Twijfeltelefoon (tel. 088-7555777).
Meer over vaccineren
Steffie legt in makkelijke taal uit hoe vaccineren werkt, in het Nederlands, Engels, Arabisch, Oekraïens, Pools en Turks.
